Giao dịch dân sự ngày càng phổ biến, vì thế các hợp đồng được kí kết ngày càng nhiều trong nhiều lĩnh vực. Song song với đó thì các tranh chấp hợp đồng diễn ra ngày càng nhiều. Vậy pháp luật quy định có những phương thức nào để giải quyết tranh chấp hợp đồng ? Chúng ta sẽ cùng OTIS LAWYERS tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Căn cứ pháp lí
Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
Luật trọng tài thương mại năm 2010
Tranh chấp hợp đồng là gì?
Theo Điều 385 Bộ luật dân sự năm 2015, hợp đồng là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự
Hiện nay, pháp luật chưa có định nghĩa cụ thể về tranh chấp hợp đồng, tuy nhiên từ thực tiễn chúng ta có thể hiểu: Tranh chấp hợp đồng là những mâu thuẫn của các bên trong quan hệ hợp đồng với nhau, chủ yếu liên quan đến việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng.
Tranh chấp hợp đồng có thể xảy ra ở các giai đoạn của hợp đồng, nhưng phổ biến là phát sinh sau khi hợp đồng có hiệu lực và trong quá trình thực hiện hợp đồng. Đôi khi xảy ra khi các bên chỉnh sửa bổ sung phụ lục hợp đồng, một bên đơn phương chấm dứt hợp đồng,..
Các tranh chấp hợp đồng phổ biến
Tranh chấp hợp đồng dân sự
Tranh chấp hợp đồng dân sự được hiểu là những mâu thuẫn giữa các bên về việc thực hiện hoặc không thực hiện các quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng.
Hiện nay có nhiều loại tranh chấp hợp đồng phổ biến như: hợp đồng mua bán tài sản, hàng hóa; hợp đồng vay tài sản, hợp đồng thuê tài sản, hợp đồng đặt cọc, hợp đồng ủy quyền,..
Những tranh chấp thường gặp trong hợp đồng dân sự bao gồm những nội dung như sau:
- Giá cả, phương thức thanh toán
- Số lượng, chất lượng sản phẩm, hàng hóa
- Thời điểm có hiệu lực của hợp đồng
- Thời điểm chuyển giao rủi ro
- Thời điểm giao hàng, thời điểm thanh toán
- Quyền và nghĩa vụ giữa các bên trong hợp đồng
- Trách nhiệm bồi thường thiệt hai, phạt vi phạm
Tranh chấp hợp đồng kinh doanh – thương mại
Tranh chấp thương mai và tranh chấp dân sự có nhiều điểm tương đồng khiến nhiều người nhầm lẫn. Ví dụ đối với lĩnh vực mua bán hàng hóa, tranh chấp thương mại và tranh chấp dân sự thông thường giống nhau ở một số điểm như:
- Có sự mua bán hàng hóa giữa bên bán và bên mua
- Các điều khoản cơ bản của hợp đồng đều phải đáp ứng các quy định chung của pháp luật về loại hợp đồng này.
Còn khác biệt nhau ở một số điểm như sau: trong tranh chấp thương mại, 1 hoặc cả 2 bên là thương nhân; hai bên kí kết hợp đồng đều vì mục đích lợi nhuận.
Việc phân biệt hai loại tranh chấp hợp đồng này rất quan trọng, vì thủ tục xử lí hai loại tranh chấp là khác nhau.
Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Định nghĩa
Điều 500 BLDS 2015 quy định: Hợp đồng về quyền sử dụng đất là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó người sử dụng đất chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất hoặc thực hiện quyền khác theo quy định của Luật đất đai cho bên kia; bên kia thực hiện quyền, nghĩa vụ theo hợp đồng với người sử dụng đất.
Tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là những mâu thuẫn, xung đột giữa bên chuyển nhượng quyền sử dụng đất với bên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi thực hiện các quyền và nghĩa vụ theo hợp đồng.
Một số tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Một số tranh chấp về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất thường gặp như: không đủ giấy tờ, chuyển nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình mà không có sự đồng ý của đồng chủ sở hữu, hợp đồng không có công chứng,..
Tranh chấp hợp đồng vay tài sản, tranh chấp hợp đồng tín dụng
Tranh chấp hợp đồng vay tài sản, hợp đồng tín dụng là sự mâu thuẫn, bất đồng ý kiến của một hoặc cả hai bên chủ thể của hợp đồng về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình theo thỏa thuận trong hợp đồng.
Một số loại tranh chấp hợp đồng vay tài sản thường gặp như:
- Tranh chấp hợp đồng vay liên quan đến chủ thể hợp đồng
- Tranh chấp phát sinh khi bên vay chậm trả nợ
- Tranh chấp về lãi suất cho vay
- Tranh chấp phát sinh do hình thức giả tạo của hợp đồng vay tài sản
Giải quyết tranh chấp hợp đồng
Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua thương lượng
Đây phương thức được các bên lựa chọn trước tiên để giải quyết tranh chấp. Nhà nước khuyến khích các bên áp dung phương thức tự thương lượng để giải quyết các tranh chấp trên nguyên tắc tôn trọng quyền thỏa thuận của các bên.
Các bên chủ động thương lượng để tìm giải pháp chung liên quan đến các mâu thuẫn xung đột giữa các bên. Các bên cũng có thể nhờ tới sự hỗ trợ của luật sư để được phân tích các cơ sở pháp lý và đưa ra các ý kiến tư vấn pháp lý để các bên hiểu rõ và thấy đươc quyền và trách nhiệm của mình nhằm tìm hướng giải quyết cũng như dung hòa được quyền và nghĩa vụ giữa các bên.
Phương thức này có ưu điểm là đơn giản, nhanh chóng, ít tốn kém.Tuy nhiên phương thức này cũng có hạn chế như tính hiệu quả không cao vì phụ thuộc vào thiện chí của các bên trong hợp đồng
Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua hòa giải
Khái niệm
Hòa giải là việc các bên tranh chấp tự hòa giải hoặc thông qua bên trung gian (Hòa giải viên/ trung tâm hòa giải) cùng nhau bàn bạc, thỏa thuận để đi đến thống nhất một phương án giải quyết mâu thuẫn giữa họ và tự nguyện thực hiện phương án đã thỏa thuận qua hòa giải.
Các phương thức hòa giải
- Tự hòa giải: phương thức này tương tự như thương lượng, các bên cùng ngồi lại và bàn bạc với nhau, từ đó đưa ra giải pháp giải quyết.
- Hòa giải thông qua người trung gian hòa giải: các bên tranh chấp tiến hành hòa giải với nhau dưới sự hổ trợ, giúp đỡ của người thứ ba (người trung gian hòa giải). Trung gian hòa giải có thể là cá nhân, tổ chức hay Tòa án do các bên tranh chấp chọn lựa hoặc do pháp luật qui định.
- Hòa giải ngoài thủ tục tố tụng: là việc hòa giải được các bên tiến hành trước khi dưa đơn khởi kiện ra Tòa án hay trọng tài.
- Hòa giải trong thủ tục tố tụng: là việc hòa giải được tiến hành tại Tòa án, trong tài khi các cơ quan này tiến hành giải quyết tranh chấp theo đơn kiện của một bên (hòa giải dưới sự trợ giúp của Tòa án hay trọng tài). Tòa án, trong tài sẽ ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên và quyết định này có giá trị cưỡng chế thi hành đối với các bên.
Bản chất
Hòa giải không nhằm phân định ai đúng ai sai trên cơ sở các bằng chứng và quyền, nghĩa vụ pháp lý để ra phán quyết như trọng tài hay tòa án, do đó, hòa giải viên cũng không đưa ra các giải pháp mà chỉ giúp các bên thương lượng tìm được lợi ích chung, hướng đến giải pháp mà cả hai bên đều chấp nhận và tự nguyện tuân thủ.
Cũng giống như thương lượng, thỏa thuận thành chỉ có hiệu quả khi hai bên thiện chí.
Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Trọng tài
Định nghĩa
Điều 2 Luật Trọng tài thương mại quy định thẩm quyền hòa giải của trọng tài như sau:
- Tranh chấp giữa các bên phát sinh từ hoạt động thương mại.
- Tranh chấp phát sinh giữa các bên trong đó ít nhất một bên có hoạt động thương mại.
- Tranh chấp khác giữa các bên mà pháp luật quy định được giải quyết bằng Trọng tài”.
Nếu trong hợp đồng thỏa thuận tranh chấp được giải quyết bằng trọng tài thì trọng tài có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đó. Các bên được quyền thỏa thuận lựa chọn một Trọng tài phù hợp, chỉ định trọng tài viên để thành lập Hợp đồng (hoặc Ủy ban) Trọng tài giải quyết tranh chấp. Khi đã có thỏa thuận trọng tài thì các bên chỉ được kiện tại trọng tài theo sự thỏa thuận mà thôi. Tòa án không tham gia giải quyết nếu các bên đã thỏa thuận trọng tài, trừ trường hợp thỏa thuận trọng tài đó là vô hiệu hoặc thỏa thuận trọng tài là không thể thực hiện được.
Ưu nhược điểm của phương thức
Phương thức này có ưu điểm là Thủ tục trọng tài đơn giản, nhanh chóng: Trọng tài viên là những người có chuyên môn và kinh nghiệm nên có điều kiện giải quyết tranh chấp hợp đồng nhanh chóng, chính xác; Thông tin của các bên cũng được bảo mật.
Hạn chế là phương thức này có chi phí khá cao, hiệu lực phán quyết của trọng tài thường không cao bằng Tòa án.
Giải quyết tranh chấp hợp đồng thông qua Tòa án
Khi tranh chấp phát sinh, nếu các bên thương lượng, hòa giải không thành công thì có thể khởi kiện để Tòa án giải quyết.
Giải quyết qua Tòa án thì các quyết định của Tòa án có tính cưỡng chế thi hành đối với các bên; chi phí thấp. tuy nhiên lại phải giải quyết trong thời gian dài và thủ tục quá phức tạp và chặt chẽ.
Trên đây là tư vấn của chúng tôi về tranh chấp hợp đồng. Chúng tôi hi vọng bài viết sẽ là nguồn tham khảo hữu ích cho độc giả khi muốn tìm hiểu về hợp đồng.
Dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng của OTIS LAWYERS
OTIS LAWYERS luôn tự hào là đơn vị chuyên nghiệp trong lĩnh vực tư vấn giải quyết tranh chấp hợp đồng. Với đội ngũ luật sư có chuyên môn cao, kinh nghiệm sâu rộng cùng với sự tận tâm với khách hàng, chúng tôi tin tưởng sẽ cung cấp tới quý khách hàng dịch vụ tốt nhất, chuyên nghiệp nhất, chi phí hợp lý và thời gian hoàn thành thủ tục nhanh nhất. Chúng tôi cam kết mọi thông tin khách hàng được bảo mật tuyệt đối và lợi ích khách hàng luôn được đặt lên hàng đầu.
Mọi ý kiến thắc mắc cần giải đáp và đóng góp xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH OTIS VÀ CỘNG SỰ
Địa chỉ văn phòng: Tầng 2, Tòa CT3, Khu đô thị Yên Hòa Park View, Số 3 đường Vũ Phạm Hàm, Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội
Email: [email protected]
Hotline: 0987748111
Bình luận