GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ: CÁC VẤN ĐỀ PHÁP LÝ LIÊN QUAN

OTIS LAWYERS chia sẻ thông tin hữu ích về giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế theo quy định pháp luật, giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hiệu quả.

Với tình hình hội nhập kinh tế quốc tế diễn ra ngày càng sâu rộng như hiện nay, thì các hoạt động thương mại quốc tế có xu hướng phức tạp và giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế có chiều hướng gia tăng mạnh mẽ. 

Điều đó đòi hỏi các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam phải có sự am hiểu nhất định về vấn đề giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế. Chính vì vậy, OTIS LAWYERS xin cung cấp đến quý bạn đọc những thông tin hữu ích về giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế qua bài viết dưới đây

Khái niệm, phân loại tranh chấp thương mại quốc tế

Trước tiên, chúng ta cần phải hiểu thương mại quốc tế là gì? Thương mại quốc tế thường được hiểu là hoạt động thương mại liên quan đến hai hay nhiều quốc gia khác nhau. Dựa vào chủ thể và tính chất của quan hệ thương mại thì thương mại quốc tế được chia thành hai nhóm chính: 

• Thương mại quốc tế công (International trade)
• Thương mại quốc tế tư (International commerce) 

Dựa vào chủ thể và đối tượng thì tranh chấp trong thương mại quốc tế được chia thành 2 loại: 

• Tranh chấp thương mại quốc tế công: Là tranh chấp thương mại quốc tế giữa các thực thể công về việc xây dựng và thực thi các chính sách thương mại như thuế xuất nhập khẩu, chống bán phá giá, trợ cấp, tự vệ… 
• Tranh chấp thương mại quốc tế tư: Là tranh chấp thương mại quốc tế giữa các thương nhân xảy ra ở nhiều lĩnh vực khác nhau như: mua bán hàng hóa quốc tế, thanh toán quốc tế, đầu tư quốc tế… Hầu hết các tranh chấp thương mại quốc tế tư đều liên quan tới hợp đồng thương mại quốc tế.

Chủ thể tham gia quá trình giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế

• Các thực thể công: Là các chủ thể quan trọng, phổ biến trong giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế công
• Quốc gia, vùng lãnh thổ
• Tổ chức quốc tế liên chính phủ như WTO, EU, ASEAN, Ngân hàng thế giới WB…
• Thương nhân: Là các chủ thể quan trọng, phổ biến trong giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tư
• Cơ quan giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế: Là các bên thứ ba không có quyền và lợi ích liên quan tới việc tranh chấp giữa các bên, tham gia vào việc giải quyết tranh chấp với tư cách là bên hỗ trợ, xem xét, giải quyết tranh chấp phát sinh giữa các bên. 

Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế

Hiểu một cách ngắn gọn thì phương thức giải quyết tranh chấp (Dispute Resolution) là cách thức, phương thức để giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế. Tùy vào loại giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế, thì có những phương thức giải quyết tranh chấp khác nhau: 

Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế công 

Những phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế thường được nhắc đến, bao gồm: tham vấn, môi giới, trung gian, hòa giải, trọng tài, giải quyết tranh chấp theo cơ chế riêng biệt (như cơ chế giải quyết tranh chấp của WTO; của EU; của ASEAN…)

Tham vấn (Consultations)

Thông thường, chúng ta vẫn hiểu tham vấn là một giai đoạn/bước bắt buộc trong một cơ chế giải quyết tranh chấp. Tuy nhiên, tham vấn còn được biết đến là một thương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế độc lập.

Bản chất của tham vấn được hiểu là việc các bên tự thương lượng với nhau bằng cách một bên đưa ra vấn đề, câu cầu cần tham vấn và bên còn lại sẽ trả lời tham vấn, sau cùng các bên sẽ cùng tìm ra và thống nhất đưa ra giải pháp giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế của hai bên. 

Môi giới (Good Offices)

Môi giới là phương thức giải quyết tranh chấp tranh chấp thương mại quốc tế, trong đó bên môi giới trợ giúp các bên tranh chấp trao đổi, đối thoại, khởi tạo các cuộc đàm phán để thống nhất giải pháp giải quyết tranh chấp. 

Trong lĩnh lực tranh chấp thương mại quốc tế công, bên môi giới thường là quốc gia, cá nhân có uy tín đối với các bên như Tổng thư ký Liên hợp quốc, Tổng giám đốc WTO, Chủ tịch cơ quan giải quyết tranh chấp của WTO (DSB)... Khi các cuộc thương lượng giữa các bên tranh chấp bắt đầu, vai trò của bên môi giới coi như chấm dứt

Trung gian (Mediation)/ Hòa giải (Conciliation)

Trên thực tế, hai thuật ngữ trung gian và hòa giải nhiều khi được dùng thay thế cho nhau bởi vì sự tương đồng giữa hai phương thức này rất lớn. Ở phương thức trung gian/hòa giải, các bên trong giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế sẽ nhất trí lựa chọn bên thứ ba (bên trung gian/hòa giải viên) hỗ trợ, tư vấn các bên tranh chấp trong việc xử lý các vấn đề còn khác biệt, tìm kiếm giải pháp giải quyết tranh chấp.

Trọng tài (Arbitration)

Giải quyết Tranh chấp thương mại quốc tế công cũng có thể được giải quyết bằng trọng tài. Đây là phương thức thường được quy định trong các FTA thế hệ mới, cơ chế giải quyết tranh chấp khu vực và kết cả trong quy định của WTO. 

Trọng tài được coi là phương thức giải quyết hiệu quả và là phương thức giải quyết cuối cùng  đã và đang được quy định trong các FTA. Trọng tài là một trong những phương thức được khuyến khích thực hiện trong suốt quá trình giải quyết dù theo cơ chế riêng biệt được xây dựng ở cấp độ khu vực hay toàn cầu. 

Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tư

Tranh chấp thương mại quốc tế tư có thể được giải quyết bằng nhiều phương thức khác nhau như: thương lượng, trung gian/hòa giải, trọng tài, tòa án. 

Ngoài các phương thức này, còn có thể các phương thức giải quyết tranh chấp khác như phiên tòa mini (Mini-trial) hoặc các phương thức mang tính chất pha trộn như phương thức trung gian- trọng tài (med-arb)... 

Theo giáo trình Pháp luật giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế của Trường Đại học Luật Hà Nội, thì có thể chia các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế tư làm hai loại chính: 

Phương thức xét xử tại Tòa án

Đây là phương thức mà thương nhân sẽ mang tranh chấp giữa họ ra Tòa án nhân danh Nhà nước để xem xét, giải quyết. Phán quyết của tòa án là bắt buộc, mang quyền lực nhà nước buộc các bên phải tuân thủ và thi thành. Khác với các phương thức ADR, phán quyết của Tòa án có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định pháp luật tố tụng dân sự của các quốc gia. 

Nhược điểm của phương thức này đó là thủ tục giải quyết vô cùng phức tạp. 

Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế ngoài tòa án (Alternative Dispute Resolution- ADR) 

ADR- hay còn gọi là các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế thay thế là các phương thức do các bên lựa chọn và thỏa thuận thay vì mang ra tòa để xét xử. Bao gồm: thương lượng, trung gian/hòa giải và trọng tài. Các phương thức ADR luôn đề cao tính tự nguyện, chủ động của các bên.

Với những ưu và nhược điểm riêng của từng phương thức, các chủ thể nên cân nhắc lựa chọn dựa trên điều kiện tài chính của bản thân, tính chất phức tạp của tranh chấp, mức độ thân thiết với đối tác… để có thể đưa ra các lựa chọn phù hợp.

DỊCH VỤ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA OTIS LAWYERS

OTIS LAWYERS tự hào là đơn vị chuyên tư vấn, giải quyết các loại tranh chấp trong kinh doanh và thương mại với hiệu quả cao và chi phí hợp lý. Với gói dịch vụ giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế TRỌN GÓI, quý khách hàng sẽ được đội ngũ luật sư chuyên nghiệp thực hiện đầy đủ các công việc sau đây: 

• Tư vấn các quy định pháp lý về quyền và nghĩa vụ các bên trong quan hệ kinh doanh thương mại quốc tế;
• Chuẩn bị liên hệ và đàm phán với các bên liên quan trong việc giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế;
• Trao đổi và hướng dẫn khách hàng thu thập tài liệu chứng cứ, cung cấp thông tin phục vụ cho việc giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế
• Tư vấn cho khách hàng ưu nhược điểm của từng loại phương thức giải quyết tranh chấp, để khách hàng có thể lựa chọn hình thức phù hợp 

Đối với phương thức thương lượng, hòa giải: Luật sư sẽ tiến hành tổ chức thương lượng, hòa giải các bên trong quan hệ tranh chấp thương mại, đồng thời thay mặt khách hàng tiến hành thương lượng, hòa giải với bên kia.  

Đối với phương thức Trọng tài, Tòa án: Luật sư đại diện theo ủy quyền gặp gỡ, trao đổi và làm việc với các cơ quan Trọng tài, Tòa án nhằm bảo vệ lợi ích khách hàng tốt nhất

Mong rằng những thông tin hữu ích trên sẽ giúp các quý bạn đọc giải quyết được những vướng mắc, khó khăn đang gặp phải. 

Nếu quý khách hàng mong muốn nhận được sự hỗ trợ pháp lý nhanh chóng, kịp thời trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế và có nhu cầu được đặt lịch hẹn gặp luật sư giải quyết tranh chấp thương mại của OTIS LAWYERS thì hãy nhanh chóng liên hệ ngay với chúng tôi qua địa chỉ:

CÔNG TY LUẬT TNHH OTIS VÀ CỘNG SỰ

• Địa chỉ văn phòng: Tầng 2, Tòa CT3, Khu đô thị Yên Hòa Park View, Số 3 đường Vũ Phạm Hàm, Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội
• Email: info@otislawyers.vn
• Hotline: 0987748111
• Facebook: Hãng Luật OTIS và Cộng sự