Bất kì lúc nào mối quan hệ giữa người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) đều có thể dễ dàng nảy sinh mâu thuẫn và phát sinh tranh chấp lao động. Vậy nếu như có tranh chấp lao động (TCLĐ) thì cách giải quyết như thế nào? Trong bài viết dưới đây, OTIS LAWYERS xin chia sẻ trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp lao động theo quy định mới nhất năm 2022.
Cơ sở pháp lý
Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
Trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ cá nhân
Chủ thể có thẩm quyền giải quyết tranh TCLĐ cá nhân được quy định tại Điều 187 Bộ luật lao động năm 2019 (BLLĐ) bao gồm: Hòa giải viên lao động; Hội đồng trọng tài lao động; Tòa án nhân dân. Theo nguyên tắc giải quyết TCLĐ thì các TCLĐ trước khi yêu cầu hội đồng trọng tài hoặc Tòa án giải quyết đều phải thông qua thủ tục hòa giải tại hòa giải viên lao động. Tuy nhiên vẫn có một số tranh chấp lao động cá nhân không bắt buộc phải thông qua thủ tục hòa giải, bao gồm:
Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải hoặc về trường hợp bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động;
Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động;
Giữa người giúp việc gia đình với NSDLĐ;
Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động;
Về bồi thường thiệt hại giữa NLĐ với doanh nghiệp, tổ chức đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng;
Giữa NLĐ thuê lại với NSDLĐ thuê lại.
Thủ tục hòa giải tại hòa giải viên lao động
Các bên tranh chấp gửi đơn yêu cầu đến hòa giải viên hoặc gửi đến cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân.
Trong thời hạn 5 ngày kể từ ngày nhận đơn yêu cầu hòa giải, hòa giải viên lao động phải kết thúc việc hòa giải.
Hòa giải viên lao động có trách nhiệm hướng dẫn, hỗ trợ các bên thương lượng để giải quyết tranh chấp.
Trường hợp các bên thỏa thuận được, hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải thành phải có chữ ký của các bên tranh chấp và hòa giải viên lao động.
Trường hợp các bên không thỏa thuận được, hòa giải viên lao động đưa ra phương án hòa giải để các bên xem xét. Trường hợp các bên chấp nhận phương án hòa giải thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải thành. Biên bản hòa giải thành phải có chữ ký của các bên tranh chấp và hòa giải viên lao động.
Trường hợp phương án hòa giải không được chấp nhận hoặc có bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì hòa giải viên lao động lập biên bản hòa giải không thành. Biên bản hòa giải không thành phải có chữ ký của bên tranh chấp có mặt và hòa giải viên lao động.
Thời hiệu cho các bên yêu cầu giải quyết TCLĐ cá nhân là 6 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm, nếu các bên yêu cầu hòa giải viên lao động.
Giải quyết tại hội đồng trọng tài lao động
Các bên nộp đơn yêu cầu cho Hội đồng trọng tài lao động. Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu giải quyết tranh chấp theo quy định tại khoản 1 Điều 189 BLLĐ , Ban trọng tài lao động phải được thành lập để giải quyết tranh chấp. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Ban trọng tài lao động được thành lập, Ban trọng tài lao động phải ra quyết định về việc giải quyết tranh chấp và gửi cho các bên tranh chấp.
Thời hiệu cho các bên yêu cầu giải quyết TCLĐ cá nhân tại Hội đồng trọng tài lao động là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm
Giải quyết tại Tòa án nhân dân
Các trường hợp TCLĐ giải quyết tại tòa án:
TCLĐ không bắt buộc phải hòa giải
Hết thời hạn hòa giải theo quy định mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải
Hòa giải không thành hoặc một trong hai bên không thực hiện thỏa thuận trong biên bản hòa giải
Trường hợp hết thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 189 BLLĐ mà Ban trọng tài lao động không được thành lập hoặc hết thời hạn quy định tại khoản 3 Điều 189 BLLĐ mà Ban trọng tài lao động không ra quyết định giải quyết tranh chấp
Trường hợp một trong các bên không thi hành quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động
Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết TCLĐ cá nhân là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.
Trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ tập thể
Điều 191 BLLĐ quy định tổ chức, cơ quan có thẩm quyền giải quyết TCLĐ tập thể về quyền bao gồm: Hòa giải viên lao động; Hội đồng trọng tài lao động; Tòa án nhân dân.
TCLĐ tập thể về quyền phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết.
Trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ tập thể về quyền tương tự như trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ cá nhân.
Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên lao động thực hiện hòa giải TCLDD tập thể về quyền là 06 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm
Giải quyết tại Hội đồng trọng tài lao động
Các bên tranh chấp có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp trong trường hợp hòa giải không thành hoặc hết thời hạn hòa giải quy định tại khoản 2 Điều 188 BLLĐ mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải hoặc một trong các bên không thực hiện thỏa thuận trong biên bản hòa giải thành.
Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu, Ban trọng tài lao động phải được thành lập để giải quyết tranh chấp. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày được thành lập, căn cứ vào quy định của pháp luật về lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký và các quy chế, thỏa thuận hợp pháp khác, Ban trọng tài phải ra quyết định về việc giải quyết tranh chấp và gửi cho các bên tranh chấp.
Đối với tranh chấp quy định tại điểm b và điểm c khoản 2 Điều 179 của BLLĐ mà xác định có hành vi vi phạm pháp luật thì Ban trọng tài lao động không ra quyết định giải quyết mà lập biên bản và chuyển hồ sơ, tài liệu đến cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
Trong thời gian Hội đồng trọng tài lao động đang tiến hành giải quyết tranh chấp, các bên không được đồng thời yêu cầu Tòa án giải quyết.
Thời hiệu yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh TCLĐ tập thể về quyền là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.
Giải quyết tại Tòa án nhân dân
Khi hết thời hạn quy định tại khoản 2 Điều 193 BLLĐ mà Ban trọng tài lao động không được thành lập hoặc hết thời hạn quy định tại khoản 3 Điều 193 BLLĐ mà Ban trọng tài lao động không ra quyết định hoặc trường hợp một trong các bên không thi hành quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết. Việc giải quyết sẽ theo trình tự thủ tục quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự 2015.
Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết TCLĐ tập thể về quyền là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền hợp pháp của mình bị vi phạm.
Giải quyết TCLĐ tập thể về lợi ích
Điều 195 BLLĐ quy định tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết TCLĐ tập thể về lợi ích bao gồm: Hòa giải viên lao động; Hội đồng trọng tài lao động.
TCLĐ tập thể về lợi ích phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết hoặc tiến hành thủ tục đình công.
Trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ tập thể về lợi ích tương tự như trình tự thủ tục giải quyết TCLĐ cá nhân
Trên cơ sở đồng thuận, các bên tranh chấp có quyền yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp trong trường hợp hòa giải không thành hoặc hết thời hạn hòa giải quy định tại khoản 2 Điều 188 BLLĐ mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải hoặc một trong các bên không thực hiện thỏa thuận trong biên bản hòa giải thành.
Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được yêu cầu theo quy định tại khoản 1 Điều 197 BLLĐ, Ban trọng tài lao động phải được thành lập để giải quyết tranh chấp. Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày được thành lập, căn cứ vào quy định của pháp luật về lao động, thỏa ước lao động tập thể, nội quy lao động đã được đăng ký và các quy chế, thỏa thuận hợp pháp khác, Ban trọng tài lao động phải ra quyết định về việc giải quyết tranh chấp và gửi cho các bên tranh chấp. Khi các bên lựa chọn giải quyết thông qua Hội đồng trọng tài lao động thì tổ chức đại diện NLĐ không được tiến hành đình công trong thời gian Hội đồng trọng tài lao động đang tiến hành giải quyết tranh chấp.
Khi hết thời hạn quy định mà Ban trọng tài không được thành lập hoặc Ban trọng tài không ra quyết định hoặc NSDLĐ là bên tranh chấp không thực hiện quyết định giải quyết tranh chấp của Ban trọng tài lao động thì tổ chức đại diện NLĐ là bên tranh chấp có quyền tiến hành thủ tục quy định tại các điều 200, 201 và 202 của BLLĐ để đình công.
Dịch vụ tư vấn giải quyết tranh chấp lao động của OTIS LAWYERS
Nếu quý khách còn có thắc mắc hoặc hiện đang có TCLĐ hãy liên hệ ngay với OTIS LAWYERS để được hỗ trợ và giải đáp. Chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những tư vấn và dịch vụ có: quy trình đơn giản nhất; thời gian tiếp nhận và xử lý nhanh nhất; chi phí tiết kiệm nhất; mọi thông tin khách hàng được bảo mật tuyệt đối.
Mọi ý kiến thắc mắc cần giải đáp và đóng góp xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH OTIS VÀ CỘNG SỰ
Địa chỉ văn phòng: Tầng 2, Tòa CT3, Khu đô thị Yên Hòa Park View, Số 3 đường Vũ Phạm Hàm, Phường Yên Hòa, Quận Cầu Giấy, Hà Nội
Email: [email protected]
Hotline: 0987748111
Bình luận